Wydawnictwo Foxes Books. Książki o tematyce indiańskiej - Wydawnictwo Foxes Books

Zbiór artykułów i wykładów na temat wroniego stylu sztuki i jego powiązania z rejonami Płaskowyżu i Wielkiej Kotliny.
Wielu autorów. Zebrał Wiesław K. Niedźwiadek
Tłumacze: Leszek S. Cyryłowski, Beata Skwarska, Aleksander Sudak, Wiesław K. Niedźwiadek
Foxes Books 2024, Seria Edukacyjna
data publikacji: 26 czerwca 2024 r.

Geometryczne style artystyczne plemienia Wron są bardzo charakterystyczne, tak bardzo, że nawet początkujący kolekcjonerzy mogą zidentyfikować przedmiot ozdobiony koralikami przez Wrony z okresu od około 1850 do 1900 roku.
William Wildschut, jeden z czołowych kolekcjonerów i badaczy sztuki Wron, twierdził, że „prawdziwa wronia sztuka zdobienia koralikami nie została zapożyczona od sąsiednich Siuksów Zachodnich, ani od żadnego innego plemienia. Posiadała ona swój własny specyficzny charakter”.

Wiele Wyczynów i jego ludzie, Wrony.
Glendolin Damon Wagner i Doctor William A. Allen.
tłumaczenie Wacław Miś
Foxes Books 2024, Seria Książki Lisów
data publikacji: 13 czerwca 2024 r.

Życie Wielu Wyczynów (Plenty Coups) około 1937 roku widziane oczami białej kultury tamtej epoki.
Książka ta oparta jest na osobistych wspomnieniach „Doca” Billa Allena, który przybył do kraju Indian Wron w Montanie, kiedy ci dumni myśliwi i wojownicy zostali zmuszeni do niespokojnego i niejednoznacznego życia w rządowym rezerwacie.
„Doc” Bill Allen urodził się w 1848 roku w Ohio, w rodzinie dumnej ze swoich związków z bohaterem wojny o niepodległość Ethanem Allenem. Dorastał tam i uczył się zawodu kowala, a także pracował jako rusznikarz.

Wielki Biały Królik i inne indiańskie opowieści.
autor Maude Radford Warren
przełożył Grzegorz Markowski
Foxes Books 2024, Seria Książki Lisów
data publikacji: 13 czerwca 2024 r.

Kolekcja ta zawiera opowieści o podstępnym bohaterze Manabozho i inne legendy z różnych plemion rdzennych Amerykanów. Idealna dla młodych czytelników i dorosłych zainteresowanych folklorem i mitologią. Dzieło to zostało wybrane przez naukowców jako ważne kulturowo i stanowi część wiedzy o cywilizacji, jaką znamy. Manabozho jest Królikiem Stwórcą i Królikiem Psotnikiem. Nawet nie próbujcie z niego żartować. W mitologii wszędzie można znaleźć króliczych bogów – nic dziwnego, ponieważ zwyczaje reprodukcyjne królików są legendarne. Na przykład Afrykański Zając. Nie wspominając już o Króliku Bugsie, Króliku Rogerze i starym dobrym Flopsy. Manabozho (znany również jako Wielki Zając) to przebiegły bóg podstępu, który zawsze robi uniki, zmyłki i zmienia kształt. W mitologii rdzennych Amerykanów jest on jednym z najważniejszych stworzeń, jeśli chodzi o tworzenie, przywództwo i przemianę.

Z biograficznym szkicem i przypisami Johna C. Ewersa
autor Edwin T. Denig
tłumaczenie Beata Skwarska
Foxes Books 2024, Seria Książki Lisów
data publikacji: 7 maja 2024 r.

Książka O narodzie Wron, została napisana w 1856 roku. Jest to ostatnie znane dzieło Edwina T. Deniga z dziedziny etnologii. Zgodnie z planem Denig nie chciał, aby był to szczegółowy opis kultury Wron. Podkreśla raczej te aspekty historii i kultury tego plemienia, które były wyjątkowe lub bardziej wyspecjalizowane wśród Wron niż wśród sąsiednich plemion.
Niektóre z opisywanych przez niego wydarzeń mogły zostać nieco zniekształcone przez lata opowiadania, zanim po raz pierwszy je zapisał. Denig nie był nieomylnym autorytetem. Był jednak obiektywnym obserwatorem plemion indiańskich, które znał.

Historia saliszańskiego (Flathead) chłopca, z dolin Gór Skalistych, w czasach, gdy bizony wciąż wędrowały po równinach.
autor Edward S. Curtis
przełożył Grzegorz Markowski
Foxes Books 2024, Seria Książki Lisów
data publikacji: 7 maja 2024 r.

Dzięki ponad 200 fotografiom i rysunkom, Edward S. Curtis przedstawia kronikę kultury, polowań i tradycji rdzennych plemion amerykańskich. Żywe i pełne szczegółowych zdjęć objaśnienia życia wśród rdzennych Amerykanów z dawnych lat są sugestywne. Pasja autora, który chciał zachować wiedzę i kulturę plemion dla przyszłości, stanowi podstawę opowieści opartej na wieloletnim doświadczeniu. Curtis żył i zżył się z plemionami, poznając ich zwyczaje, rytuały, tańce i folklor. Jego szacunek dla ich sposobu życia i odwiecznych zwyczajów jest reprezentowany w tym znakomitym dziele, które stara się zaoferować czytelnikom wrażenie zarówno łatwe do odczytania, jak i głęboko wnikliwe.

autor Lucullus Virgil McWhorter
tłumaczenie Wiesław K. Niedźwiadek, wstęp Marek Hyjek
Foxes Books 2024 przy współpracy Wydawnictwa TIPI
Seria Książki Lisów / Biblioteka "Tawacinu" nr 59
data publikacji: 15 kwietnia 2024

Żółty Wilk miał 22 lata, gdy w 1877 roku rozpoczęła się wojna z Nez Perce. Walcząc jako zwiadowca i straż tylna, niejednokrotnie uciekając się do walki wręcz, został pięciokrotnie ranny, ale przeżył do późnej starości. Podczas gdy większość jego plemienia poddała się Armii Stanów Zjednoczonych, on, wraz z innymi, uciekł do Kanady. Wkrótce wrócił i zamieszkał w rezerwacie Indian Colville, setki mil od swojej pierwotnej ziemi w Oregonie.
Na początku XX wieku udzielił Lucullusowi V. McWhorterowi serii wywiadów do książki, która miała się ukazać na jego temat. Martwił się, że ludzie źle zapamiętają wojnę z Nez Perce. Oczywiście, nie miał pojęcia, że prawie nikt nie będzie jej pamiętał.

autor Andriej Wieter
tłumaczenie Wacław Miś
Foxes Books 2023, Seria Książki Lisów
data publikacji: 13 stycznia 2023

Andriej Wieter znany jest jako autor etnograficznych przygód, które rozgrywają się na dalekiej północy, na Syberii i na amerykańskim terytorium zwanym Dzikim Zachodem. Indianie szczególnie mocno zawładnęli Andriejem Wieterem. Według profesora A. Waszczenko, wraz z Andriejem Wieterem „rozpoczęła się nowa runda tematu indiańskiego w Rosji – literacka i artystyczna. Nikt nigdy nie mówił tak bezpośrednio, szczerze, swobodnie i tak dokładnie o Indianach – ani tutaj, ani, śmiem twierdzić, w Europie”. „Pieśni wojenne” to książka popularnonaukowa o obyczajach wojennych i rodzinnym stylu życia nomadów Ameryki Północnej znad Górnej Missouri. Książka jest fascynująca, łatwa do czytania, przystępna dla każdego czytelnika, pozwala dowiedzieć się wielu niezwykłych rzeczy o życiu Indian i narysować oczywiste paralele z naszym społeczeństwem.

autor Elijah Nicholas Wilson
tłumaczenie Grzegorz Markowski
Foxes Books 2022, Seria Książki Lisów
data publikacji: 21 listopada 2022

Jest to prawdziwa historia chłopca-pioniera, który wraz z rodzicami przemierzył Wielkie Równiny zaprzęgiem wołów i dotarł do osady w basenie Wielkiego Jeziora Słonego. Niezadowolony ze swoich warunków 11-letni Nick Wilson uciekł z domu wraz z Indianinem, który się z nim zaprzyjaźnił. Następne dwa lata Nick spędził wśród Szoszonów, ucząc się ich języka i kultury oraz rozwijając umiejętności myśliwego. Brał udział w polowaniach na bizony, walczył z niedźwiedziami grizzly, był świadkiem wojen indiańskich, a nawet przeżył postrzał w głowę i śmierć. Później został traperem, jeźdźcem Pony Expressu, woźnicą dyliżansu, zwiadowcą wojskowym i tłumaczem. Często był wzywany do tropienia i negocjowania pokoju z renegatami, którzy uciekli z rezerwatu i grozili wojną. Wielokrotnie znalazł się w niebezpieczeństwie i uczestniczył w wielu potyczkach zarówno z Indianami, jak i z banitami. Dorastanie wśród Szoszonów nauczyło go umiejętności potrzebnych do przetrwania na surowym i dzikim Zachodzie.

autor Joseph Medicine Crow. Herman J. Viola
tłumaczenie Wiesław K. Niedźwiadek
Foxes Books 2022, Seria Edukacyjna
data publikacji: 01 lipca 2022

Joseph Medicine Crow prowadzi kronikę swojego życia jako dziecko i młody dorosły w rezerwacie w okresie, kiedy lud Wron przechodził od tradycji koczowniczych do życia w rezerwacie. Counting Coup rozpoczyna się w „dawnych czasach plemiennych” i w tradycji wronich wojowników, a kończy w momencie, gdy Joseph Medicine Crow opowiada o swoich wojennych czynach po powrocie z Niemiec podczas II wojny światowej.
Choć czasy, kiedy wojownicy mogli „zaliczać wyczyny wojenne” (coup) w tradycyjnym sensie, minęły, doświadczenia Medicine Crow kształtują go na przywódcę, który jest w stanie wymienić cztery wyczyny wojenne i zostać wodzem do czasu zakończenia służby w czasie II wojny światowej. To pełen humoru, przejmujący i szczery pamiętnik opowiedziany przez Medicine Crow.

autor Clark Wissler
tłumaczenie Wiesław K. Niedźwiadek
Biuletyn Amerkańskiego Muzeum Historii Naturalnej
Foxes Books 2021, Seria Seria Książki Lisów
data publikacji: 24 grudnia 2021

Clark David Wissler ( 1870-1947 ), amerykański antropolog , etnolog i archeolog. Wissler prowadził swoje badania terenowe od 1902 do 1905 roku u Sjuksów, Gros Ventre i Czarnych Stóp. Badania terenowe Wisslera dostarczyły wyczerpujących etnografii każdej z kultur rdzennych Amerykanów, zwłaszcza Czarnych Stóp. Będąc kuratorem, Wissler finansował etnologiczne i archeologiczne badania terenowe na Północnych Równinach i Południowym Zachodzie. Wissler również zachęcał do antropologii fizycznej, budował kolekcje o światowym zasięgu, planował wystawy i nadzorował publikację około trzydziestu ośmiu tomów Anthropological Papers of the American Museum of Natural History.

na podstawie "The Home of the Bison" Patricii C. Albers, tłumaczenie Wacław Miś
Foxes Books 2024, Seria Książki Lisów

Historia obszaru, znanego dziś jako Góry Czarne, jest złożona. Prehistorycznie jest on naznaczony śladami wielu zróżnicowanych kulturowo ludów, a historycznie jest utożsamiany z obecnością ponad dziesięciu różnych narodów plemiennych. Poza Szejenami i Lakotami historyczne narody, które regularnie mieszkały i/lub podróżowały w tym regionie, to Arapahowie, Arikarowie i Paunisi, Komancze, Szoszoni i Ute, Wrony, Hidatsa, Kiowa, Mandanowie, Apacze z Równin i Kiowa oraz Ponkowie. Podobno Atsina, Czarne Stopy, a nawet Flathead, którzy mieszkali w Montanie, od czasu do czasu handlowali z plemionami, które przebywały w okolicach Gór Czarnych. Plemiona utrzymywały różne związki z Górami przez różny czas i w różnych momentach historii, a na ich przynależność duży wpływ miało odrębne środowisko regionu.